Over Het Enneagram

Een inleiding in de Wijsheid van het Enneagram

Het Enneagram figuur brengt de negen fundamentele persoonlijkheidstypen van de menselijke aard in kaart. Enneagram is afgeleid van het Grieks, "ennea" betekent 9 en "grammos" staat voor figuur. De beschrijvingen van de achtergronden van de persoonlijkheidstypen, soms in de vorm van aspecten en elementen, zijn in vele, meestal spirituele, tradities terug te vinden, zoals in de Joodse mystiek, in het Soefisme, bij de Boeddhisten en in de Christelijke mystiek.

Het Enneagram symbool zelf was mogelijk in de tijd van Pythagoras, rond 500 jaar voor Christus al bekend. De persoonlijkheidstypen zijn er de laatste decennia pas aan toegevoegd. Georgi Ivanovitsj Gurdjieff heeft het Enneagram in de westerse wereld geïntroduceerd. Als jongeman raakte hij ervan overtuigd dat er in de oudheid een complete wetenschap over de transformatie van de mens was ontwikkeld. Met een stel vrienden is hij allerlei kennis gaan verzamelen. Na de Eerste Wereldoorlog begon hij les te geven in het Enneagram. Hij zag het Enneagram symbool als een model van natuurlijke processen en hij onderrichtte het inzicht dat de delen van het geheel onderling samenhangen en elkaar beïnvloeden. Gurdjieff zag het Enneagram dus niet expliciet als een psychologische typologie. Hij legde uit dat het symbool is opgebouwd uit 3 delen:
1. Een cirkel, het universele symbool voor compleetheid, eenheid.
2. Binnen de cirkel een driehoek, in het christendom verwijst dit symbool naar de drie-eenheid van Vader, Zoon en Heilige Geest. Ook in andere godsdiensten is dit drievuldigheidsbeginsel te vinden: Boeddha, Dharma en Sangha. Bij de Taoïsten als Hemel, Aarde en Mens. Ook wordt dit de Wet van Drie genoemd: These, Anti-These en Synthese
3. De Hexade, symboliseert dit alles verandert in de loop van de tijd.

De persoonlijkheidstypologie is in de jaren vijftig van de vorige eeuw ontwikkeld door Oscar Ichazo. Hij voegde de negen passies toe aan het Enneagram symbool en dat legde de basis voor het huidige Enneagram. De passies vinden we onder andere in de traditie van het christendom en werden in hun verstoorde of verwrongen aspect de zeven hoofdzondes waar angst en bedrog weer aan toegevoegd werden door Ichazo. We hebben allemaal die zondes (of passies) in ons waarbij angst dominant wordt in ons directe gedrag. Hoe meer we psychisch ‘ongezond’ zijn, des te zichtbaarder wordt hoe we in ons overlevingsmechanisme, ons ego verstrikt geraakt zijn.

Claudio Naranjo voegde begin jaren zeventig bekende psychologische persoons duidingen toe aan het model en in 1977 ontdekte Don Riso de ontwikkelingsniveaus als verdere onderbouwing van de psychologische diepgang van het typologie model. Naranjo beschreef de types als egofixaties. Hij gebruikte als eerste panels om te onderzoeken of zijn typebeschrijvingen klopten.

Zelfkennis ligt ten grondslag aan vrede met jezelf. Het Enneagram kan ons naar een bewuster niveau van inzicht, gemeenschappelijkheid, compassie brengen en ons bevrijden uit onze kluisters van onwetendheid, stress, angst, woede, schaamte en ons helpen bij onszelf te komen, bij onze altijd gezond gebleven kern, onze essentie.
Van het Enneagram leren we de kernwaarheid dat we veel meer zijn dan onze persoonlijkheid. Voorbij de grenzen van de persoonlijkheid bestaat ieder van ons als een meeromvattende kwaliteit van Zijn of Aanwezigheid, wat we onze essentie noemen. Als de schil van onze persoonlijkheid transparanter wordt zullen we deze essentie in ons directer gaan ervaren.

Doe de Enneagramtypetest